Dit voorjaar (mei 2002) liep ik met een groep van 9 mensen in het berggebied van west-Bulgarije. De tocht was georganiseerd door de NKBV (Theo van der Sluis).
In 10 dagen volgden we globaal een gemarkeerde route (onderdeel van het Europese lange afstandspad E4). Alleen volgt deze geheel de hoogste bergkam van het Rila- en Piringebergte, terwijl wij daar regelmatig vanaf gingen en ook in de dalen liepen. Het was een zeer afwisselende tocht met bergen, bossen, dorpjes, rotskloven en slangen. In de dalen zijn mooie bossen en veel meer dieren, boven heb je weer weidse uitzichten.

Rila-klooster
Vanuit Sofia worden we met 2 busjes naar het Rila-klooster gebracht. Dit oude, indrukwekkende en zeer uitgebreide complex is de nationale trots van de Bulgaren, waarvan vele muurschilderingen getuigen. Monniken wonen er niet veel meer, maar de Paus deed enkele weken later op zijn bezoek aan Bulgarije dit klooster wel aan. Onze eerste kennismaking met een Bulgaars restaurant ter plaatse bevalt uitstekend: op een terras 's avonds heerlijk en zeer uitgebreid eten (10 euro pp!).

Na de overnachting daar kunnen we 's morgens het prachtige gebouwencomplex goed bekijken; de talrijke toeristen komen pas in de loop van de dag. Het klooster ligt vrij geïsoleerd op 1.150 m, met bergtoppen rondom. Het stamt (oorspronkelijk) uit de 11e eeuw al is het diverse keren afgebrand. De meeste huidige gebouwen zijn circa 200 jaar oud.

Sneeuwvelden
De eerste wandeldag is een prima inloopdag, ongeveer 1.000 omhoog door een mooi en zeer geleidelijk stijgend dal. Zie panoramafoto 1. We komen op 2.200 m tussen de sneeuwvelden, bij de Ribni Ezera hut. De hut is in mei nog niet bemand maar we kunnen er wel in. Er is recent nog veel sneeuw gevallen, die overigens snel smelt, er loopt dan ook overal om ons heen water.
Vanwege de vele sneeuw kunnen we niet goed inschatten of de route die de berggraat gaat volgen goed beloopbaar is. We zijn eigenlijk niet goed op steile sneeuwvelden voorbereid: slecht enkelen hebben een pickel bij zich. De meesten hebben bergwandelstokken, maar daar kan je een onverwachte glijpartij niet mee opvangen. Daarom pakken we een alternatieve route die er eenvoudiger uitziet. De groep loopt overigens vlot en zeker over de toch redelijk steile sneeuw.

Over de bergkam dalen we weer naar dicht begroeid bos. Het bos is prachtig, maar we raken op een gegeven moment de weg kwijt als het gemarkeerde pad verdwijnt en we via een beekje over de steile helling naar beneden proberen te komen. Tenslotte besluiten we naar een idyllisch bergweitje terug te gaan wat we onderweg zagen, en zetten daar de tent op.
De volgende dag lopen we over een verharde weg helemaal rond de vallei beneden, om af te dalen naar Semkovo. Daar volgen we weer een riviertje omhoog, tot we op de kam bij de Makedonia hut op de hoofdroute uitkomen. Deze ziet er veel beter onderhouden uit dan de vorige hut. Na een eetpauze steken we het bergzadel over en dalen over een ongelijk pad met veel korte struiken af richting Dobarsko. We volgen een klein stroompje dat voor irrigatie aangelegd lijkt, en hebben weer een schitterende kampeerplek te pakken. Zoals inmiddels een vaste gewoonte is geworden bouwen we 's avonds een gezellig kampvuurtje.

Zigeuners
In Dobarsko nemen we koffie op een terras. We lopen nu in bewoond gebied, waar het landschap sterk geërodeerde is, heel romantisch, met golvende akkers en weiden. Op een hoger gelegen vlakte werken mensen op hun moestuin (in de slechte economische situatie van Bulgarije voor veel mensen een eerste levensvoorwaarde). Dan komen enkele vrolijke groepjes zigeuners met paard en wagen op ons af, van zo'n groepje jongens krijgen we een lift aangeboden.

Bansko
In Razlog passeren we een groot vervallen industrieel complex en nemen een busje voor de laatste kilometers naar Bansko. Daar pakken we een pension en nemen een rustdag.
Bansko is door het toerisme een (voor Bulgaarse begrippen) welvarende provinciestad met een mooi historisch centrum. Toch zie je ook hier achter de woningblokken steeds moestuinen. Er zijn nauwelijks mensen die Duits of Engels spreken, en ons Bulgaars of Russisch is weer niet zo goed. Maar we weten toch het Turks bad bij de thermische bronnen te vinden en spetteren vrolijk met de Bulgaarse mannen respectievelijk vrouwen rond in het warme water.

Eikeltje
Onder een strak blauwe hemel pakken we de draad weer op en lopen richting de Vihren, die je vanuit Bansko al fraai kan zien (zie foto beginpagina).

Over de kam
Het echte werk gaat nu beginnen: we gaan de E4 over de bergkam volgen. Ofschoon: de sleutelpassage van de Pirin-etappe van de E4 zit voor de Vihren. Dit een smalle bergkam van 50 tot 100 cm met aan weerszijden steile afgronden, over een lengte van 400m, 'het paardje' genaamd wegens de mensen die zich hierover zittend met de benen aan weerszijden verplaatsten. Daar hebben we o.a. wegens de sneeuw maar niet aan gewaagd.
Wij klimmen vanuit de Vihrenhut door een glooiend terrein met kleine bosjes van ruige struiken, afgewisseld met sneeuwvelden, en enkele bergmeertjes geleidelijk omhoog. Als we steil omhoog naar de kam gaan blijken we toch niet de juiste plek te hebben en gaan achterlangs over een steil diep sneeuwveld, tot we op de echte pas komen. Vandaar hebben we een mooi overzicht over de hele kam die we gaan volgen. Er zit ook nog een leuke klauterpassage in.

Irrigatiekanaal
We gaan nog een laatste col over: de Kralev Dor (2.680 m) en ik heb last van een pijnlijke drukplek op mijn voet. We dalen via een groen dal geleidelijk af tot we bij de Pirinhut komen. Daar voelen we ons niet erg welkom, norse mannen in trainingspak, wat hier het vrijetijdskostuum is. Het begint te regenen maar we komen op zo'n mooi pad dat we het niet eens meer merken. Ondanks allerlei pieken en dalen blijft het pad heel lang op een bepaalde hoogte. Het blijkt een irrigatiekanaal te volgen, en het uitzicht is prachtig. Onze reisleider is landschapsecoloog en weet nog een bijzondere salamander die ons pad kruist te determineren. Niet ver van een bronnetje vinden we een mooie kampeerplek.

De zandsteenrotsen van Melnik

Klik op de foto voor de panorama-versie