Afbeelding
 

Thuispagina
Gebieden
Zoeken
Contact
IJsland
Beginpagina

Trektocht
Gebiedsinformatie
Overzichtskaart
Gelopen route

Overige dagen
Geisers
Gletsjers
Uitbarsting 2010

Panorama 1
Panorama 2
Panorama 3
Panorama 4
Panorama 5
Panorama 6
Panorama 7
Panorama 8
Panorama 9
Panorama 10
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding
Afbeelding

Gletsjers

Bijna 11% van IJsland is bedekt met gletsjers: dikke pakken sneeuw zijn door hun gewicht samengeperst tot ijs en schuiven langzaam maar zeker van de berghelling af. IJslandse gletsjers stromen vrij snel, namelijk meer dan 1 meter per dag. De grote hoeveelheden meegesleept puin en slijpsel zijn op het uiteinde (eindmorene) en aan de zijkanten (zijmorene) het beste zichtbaar.

foto

Vatnajökull
De Vatnajökull is - op de ijskappen van Groenland (1,8 mln km2) en Antarctica (14 mln km2) na - de grootste gletsjer op aarde. Hij heeft een oppervlakte van ruim 8.300 km2 en gemiddelde dikte van 400 m, oplopend tot 900 m. Ter vergelijking: de grootste gletsjer van de Alpen is de Aletschgletscher met een oppervlakte van 129 km2.
De Vatnajökull bedekt maar liefst 6 bergen (vulkanen), zoals de Hvannadalshnśkur, met 2.119 m de hoogste top van IJsland, en de Grķmsvötn (1.719 m). De ijskap zendt naar vele richtingen gletsjertongen uit. Aan de voet heeft het smeltwater, vooral in het zuiden, grote massa's gletsjerpuin opgehoopt (zgn. sandr), doorstroomd door talloze riviertjes met sterk veranderlijke loop.
Gedurende de laatste ijstijd was IJsland geheel bedekt met gletsjers. Daarna werd de ijsmassa steeds kleiner en kleiner, tot 2.500 jaar geleden het klimaat weer verslechterde. De Vatnajökull ontstond toen, en had zijn grootste omvang in de jaren 1600 tot 1890 ('kleine ijstijd'). Sinds 1930 neemt de gletsjer weer in omvang af, vooral de laatste jaren gaat het extreem snel. De uitgang Breišamerjurjökull is bijvoorbeeld sedert 1890 meer dan 3.500 m korter geworden.

Jökulhlaups
Meer dan 60% van de IJslandse gletsjers ligt in vulkanisch actieve gebieden. Wanneer een met ijs bedekte vulkaan uitbarst ontstaan grote hoeveelheden ijswater die vaak voor kortere of langere tijd een door ijs afgedamd meer vormen. Dit verschijnsel treedt nog steeds op in de gletsjers Eyjafjallajökull, Myrdalsjökull en Vatnajökull. Na verloop van tijd begeeft de ijsdam het, waardoor onvoorstelbaar grote massa's water en ijs onder de gletsjers vandaan over het landschap stromen. Deze gletsjerdoorbraken worden "Jökulhlaups" genoemd. De laatste grote Jökulhlaup van de vulkaan Grķmsvötn (onder de Vatnajökull) vond op 1 november 2004 plaats.

foto
(klik op de foto voor een grotere versie)

Skaftafell
Skaftafell is een bergrug tussen de Skeišarįrjökull en Skaftafellsjökull (twee uitlopers van de Vatnajökull). Dit gebied is sinds 1967 nationaal park. Het biedt prachtige uitzichten op de omringende gletsjers en de Hvannadalshnśkur. 's Zomers worden er korte gletsjerwandelingen en zware skiwandeltochten naar de Hvannadalshnśkur georganiseerd.
De Breišamerkujökull is een uitloper van de Vatnajökull die uitloopt in een gletsjermeer, de Jökulsįrlón. In het meer drijven van de gletsjer afgekalfde ijsbergen rond. De witte, lichtblauwe en door gruis grijs en zwart gekleurde ijsbergen hebben de meest uiteenlopende vormen en afmetingen. De rondweg loopt vlak langs dit meer. Ik ben er zelf niet geweest maar John en Dennis hebben na onze gezamenlijke tocht nog het Skaftafell reservaat bezocht en langs het Jökulsįrlón gekampeerd.

foto

Zie ook panoramafoto 10.

(Bron: IJsland door W. van Blijderveen)
 
Thuispagina > Gebieden > IJsland > Gletsjers

Copyright © Jaap van der Veen |  Disclaimer | Reageren